Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka – wskazówką dla negocjatorów porozumienia klimatycznego.

10 grudnia – Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka powinien być obchodzony na szczycie klimatycznym w Kopenhadze w sposób szczególny. Skutki zmian klimatycznych naruszają prawa milionów najbiedniejszych ludzi na całym świecie. Ambitne, sprawiedliwe i prawnie wiążące porozumienie klimatyczne staje się testem poszanowania Międzynarodowej Deklaracji Praw Człowieka.

Szacuje się, że odsetek ludzi dotkniętych klęskami humanitarnymi wynikającymi ze zmian klimatu wzrośnie o ponad 50%, sięgając w roku 2015 poziomu 375 milionów osób rocznie . To biedniejsze kraje odczują około 75 – 80% skutków zmian klimatycznych – zmian spowodowanych głównie przez państwa rozwinięte.

“W żadnym przypadku nie można pozbawiać narodu jego własnych środków egzystencji“ stanowi Artykuł 1 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. W przeciągu ostatnich dwudziestu lat wzrosła częstotliwość występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak powodzie czy susze, co przyczyniło się do zmian w układzie opadów sezonowych mających znaczący wpływ na rozwój rolnictwa. W niektórych częściach Afryki do roku 2020 zbiory zmniejszą się o połowę, co może spowodować klęskę głodu w krajach, które już dziś walczą ze skrajnym ubóstwem.

Podnoszący się poziom mórz zagraża społecznościom zamieszkującym wybrzeża i kraje wyspiarskie. Tuvalu – archipelag wysp na Pacyfiku za 40 lat zniknie z powierzchni Ziemi, a 12 tyś. jego mieszkańców już dziś planuje ewakuację. Topnienie lodowców górskich powoduje kurczenie się zasobów wody pitnej dla miliardów ludzi. Autorzy Czwartego Raportu Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu (IPCC) stwierdzają, że lodowce himalajskie cofają się szybciej niż lodowce w jakiejkolwiek innej części świata, głównie z powodu zmian klimatycznych. Jeśli tempo topnienia tych lodowców nie zmniejszy się, to najprawdopodobniej zupełnie znikną do roku 2035, o ile nie szybciej. Samo dorzecze Gangesu, zasilane wodą z lodowców himalajskich, stanowi dom dla 500 milionów ludzi. Od jednego do dwóch miliardów ludzi w Chinach może ucierpieć w ciągu tego stulecia z powodu braku wody, jeśli zmniejszy się jej ilość dostarczana przez lodowce w Himalajach.

Zmiany klimatu najszybciej i najmocniej dotykają ludzi najbiedniejszych. Stanowią największą przeszkodę dla efektów 50 lat walki ze światowym ubóstwem. Powodują naruszenie nie tylko fundamentalnych praw człowieka, jak prawo do życia, bezpieczeństwa czy stopy życiowej zapewniającej zdrowie i dobrobyt jego i jego rodziny, ale także praw człowieka tzw. drugiej i trzeciej generacji, takich jak: prawa socjalne, ekonomiczne i kulturalne, prawo do pokoju i czystego środowiska naturalnego.

„Perspektywa praw człowieka musi lec u podstaw nowego światowego porozumienia w sprawie walki ze zmianami klimatu. Tylko zdecydowana redukcja emisji gazów cieplarnianych, zgodna z postulatami świata nauki, może zapobiec dalszemu łamaniu praw człowieka spowodowanemu wpływem zmian klimatu. Jedynym zaś lekarstwem dla już poszkodowanych najbiedniejszych społeczności jest finansowe wsparcie, które w 2020r. powinno osiągnąć poziom co najmniej 110 miliardów euro” - mówi Aleksandra Antonowicz z Polskiej Zielonej Sieci, członka Koalicji Klimatycznej.

Przypisy:

1) Dane z raportu: “Suffering the Science: Climate Change, People and Poverty”, Oxfam Briefing Paper, lipiec 2009

2) Jak wyżej